Türk kahvesinin Osmanlı Dönemi’nden günümüze kadar yaşamış, geleneksel bir pişirme metodu olduğunu ve Türk kahvesi çekirdeği için özel çekirdeklerin kullanıldığını biliyoruz. Fakat, Türkiye’de kahve çekirdeği yetişmediğini de biliyoruz.
Öyleyse Türk kahvesi nereden ithal ediliyor? Türkiye kahve çekirdeklerini nereden alıyor? Soruların yanıtları için okumaya devam edin.
Türk Kahvesi
Türk kahvesi, adını pişirme yönteminden alan bir kahve. Kendine özgü öğütme ve pişirme şekli, kokusu, köpüklü görünümü, yoğunluğu, sunum şekli ve üzerine yüklenen anlamlarla Türk kültürüne özgü fakat Dünya Mirası sayılacak kadar da ünlenmiş bir içecek.
Türk kahvesi için kullanılan çekirdekler orta-koyu kavruluyor ve pudra inceliğinde öğütülüyor. Hatta Türk kahvesi, kahve çeşitleri arasında en ince öğütme derecesine sahip içecek.
Türk kahvesi, telvesi ile ikram edilen tek kahve.
Hafif kavrulan Türk kahvesi çekirdeğinin içinde 50, orta kavrulmuş çekirdeklerde 59, koyu kavrulan çekirdek çeşitlerinde ise 65 farklı koku ve tat maddesi bulunuyor.
Hafif kavrulmuş Türk kahvesi çekirdeği, ekşi, meyvemsi lezzetleri bulundururken, orta kavrulmuş kahvede daha tatlı, odunumsu ve baharatlı lezzetler var. Koyu kavrulmuş çekirdeklerde ise daha acı, toprağımsı lezzetler ve kokular ortaya çıkıyor.
Kökeninin Yemen’den geldiği bilinse de, bugün 50’den fazla ülkede kahve üretiliyor ve bu bölgelen kahve kuşağı olarak adlandırılıyor. Kahve çekirdeği üretilen bu kadar çok alan varken, Türk kahvesi çekirdeğinin de nereden geldiği sorusu ortaya çıkıyor.
Türk Kahvesi Çekirdeği Nereden Gelir?
Kahve’nin Osmanlı’ya gelişi, Yemen valisi Özdemir Paşa sayesinde oluyor. Özdemir Paşa, Yemen’de tattığı kahveyi saraya da getirerek kendi topraklarında da içmek istiyor. Böylece kahvenin asırlar sürecek yolculuğu başlamış oluyor.
Kahve çekirdeklerinin kavrulup, öğütülüp, kaynatılarak içilmesi metodu ortaya çıktıktan sonra, bu pişirme şekli, Türk kahvesi ismi ile önce Avrupa’ya, ardından da tüm dünyaya yayılıyor.
O dönemlerde Yemen’den alınan kahve çekirdekleri ile üretilen Türk kahvesi, günümüzde farklı yöresel kahve çeşitlerinden de üretiliyor.
Türk Kahvesi Nereden Gelir? Türk Kahvesi Hangi Ülkeden Gelir?
Türk kahvesinin bir pişirme tekniği olduğunu söyledik. Bu nedenle her türlü kahve çekirdeğini kullanarak bu kahveyi elde etmek mümkün. Fakat bilindik ve alışılmış Türk kahvesi lezzeti için genel anlamda kullanılan bir kahve çekirdeği çeşidi var: Rio Minas Gr. 5 tipi Arabica çekirdekleri.
Türk kahvesi çekirdeği için özellikle Arabica türü çekirdeklerin kullanılması çok önemli çünkü bu çekirdekler daha kaliteli olarak sınıflandırılıyor.
Aromaları Robusta çekirdeklerine göre daha yüksek, kafein oranları ise daha düşük. Bu nedenle tüm Türk kahvesi çeşitleri %100 Arabica çekirdeklerinden üretiliyor.
Türk kahvesinin Osmanlı’ya geldiği ilk zamanlarda kahve çekirdekleri Yemen’den ithal edilse de, günümüzde bu durum değişti. Yemen çekirdekleri çok pahalı olduğundan, daha uygun ve lezzet bakımından Yemen çekirdeklerine yakın olan bir tür kullanılıyor artık.
Brezilya’dan gelen bu Rio Minas Gr. 5 tipi Arabica çekirdeklerinin bazı belirleyici özellikleri, sektörde tercih edilmesininin nedenlerini oluşturuyor.
Kahve uzmanlarına göre “vasat” olarak değerlendirilen bu çekirdek türünün tercih edilmesinin ilk nedeni ucuz olması. Bunun yanında, toprağımsı bir tada sahip ve oldukça iyotlu bir yapısı var.
Sektörde Türk kahvesi olarak satın alıp içtiğimiz kahve bu olsa da, Türk kahvesi yaparken daha kaliteli çekirdekler kullanmak da mümkün. Lezzetini sevdiğiniz, kalitesine güvendiğiniz bir çekirdeği de çok ince öğüterek Türk kahvesi yapabilirsiniz.
Hatta bu konuda kaliteli bir çekirdek arıyorsanız, Nitelikli Türk Kahvesi Çekirdeği‘ni deneyebilirsiniz. Nitelikli Türk kahvesi çekirdeklerinin nasıl olması gerektiğini de buradaki yazımızdan okuyabilirsiniz.
Türk Kahvesi Nerede Üretiliyor?
Brezilya’dan alınan ve ülkeye getirilen yeşil kahve çekirdekleri, aslında Türk kahvesi olarak işaretlenip paketlenmeden önce Türkiye’de kavruluyor ve öğütülüyor.
Bunun temel nedeni, kahvenin kavrulduktan ve öğütüldükten sonra ömrünün oldukça kısa olması. Türk kahvesi çekirdeği, kavrulduktan sonra öğütülmeden 1 ay kadar bekleyebiliyor ve bu sürede tazeliğini koruyor. Fakat öğütüldükten sonra bayatlama süresi 1 haftaya düşüyor.
Yani, öğütülen çekirdekler 1 hafta içerisinde tüketilmezse, tadını, aromasını ve besin değerlerini kaybediyor.
Kahve Çekirdeği Türkiye’de Yetişiyor Mu?
Türkiye’de kahve çekirdeği üretmeye yönelik çalışmalar özellikle Akdeniz ve Ege bölgelerinde yapılsa da, Türkiye Kahve Kuşağı’nda olmadığından, ülkenin coğrafi ve iklim koşulları kahve üretimi için elverişli değil.
Denemeler geçtiğimiz yıllarda Anamur, Antalya ve Mersin’de yapıldı. Kahve bitkisi bu topraklarda yaşayıp büyüse de, ticari anlamda kaliteli kahve çekirdeklerinin üretilmesi mümkün olmadı.
Kahvenin Türkiye’de neden yetişmediği ile ilgili daha fazla bilgi almak isterseniz, “Türkiye’de kahve yetişir mi?” başlıklı yazımıza bakabilirsiniz.
Yeri gelmişken, Kahve Tükenecek mi? Dünyada Kahvenin Geleceği ile ilgili yazımıza da göz atabilirsiniz.