Sifon, kahve demlemenin en havalı görünen yollarından biri. Isıtıcısı, laboratuvar ekipmanlarına benzeyen süslü görünümü ve vakum etkisiyle ilginç ve heyecan verici bir demleme yöntemi.
İçindekiler
Sifon (Syphon)
19. yüzyılın başlarında Almanya’da icat edilen Sifon, ortaya tam gövdeli, tam aromalı kahveler çıkaran bir vakum kahve demleme aracı. Buhar sistemi ve basınç ile çalışıyor. Syphon, Fransız Balonu ya da Vacuum Pot olarak da isimlendiriliyor.
Sifon Kahve Nasıl Yapılır?
Filtre kahve demleme yöntemlerinin tamamı, öğütülmüş kahvenin bir süre su ile temas etmesinin ardından filtrelenerek bardağa ulaşması temeline dayanıyor. Sifon ise tüm bu aşamaları bir görsel şölen ile denge içerisinde gerçekleştiriyor.
Diğer kahve demleme ekipmanlarına nazaran Sifon, daha pahalı, daha kırılgan, daha karmaşık fakat çok daha gösterişli. Sifon ile kahve demlemek biraz meşakkatli görünebilir fakat ortaya çıkan görsel şölene değeceğini düşünüyoruz.
Kahve Demleme Sifonu Bölümleri
Sifon demleme yönteminin temelde 5 bölümü var; üst ve alt hazneler, tutacak, filtre ve ısı kaynağı. Isı kaynağı, hazneler ve filtre takım halinde satılıyor. Bunları ayrı ayrı temin etmenize gerek yok.
Alt Hazne
Bir ampule benzeyen alt hazne, ısıya dayanıklı camdan üretiliyor ve ağız kısmı, ekipman içerisinde bir tutacak yardımı ile tutuluyor. İlk aşamada kahveyi demlemek için gerekli olan su, bu hazneye koyuluyor.
Üst Hazne
Alt hazne ile birleşen ve filtreyi tutan uzun boru (ya da huni) şeklinde bir tabana ve geniş bir ağza sahip olan üst hazne de ısıya dayanıklı camdan üretiliyor. Huni kısmında bir plastik parça yer alıyor ve bu sayede, alt hazneye tam olarak oturabiliyor. Filtre, sifonun bu kısmına yerleştiriliyor. Uzun boru kısmı da basınç oluştuğunda vakum etkisiyle suyu alt hazneden çekmeye yarıyor. Kahve demleme işlemi burada gerçekleşiyor ve işlem sonrasında kahve tortuları burada kalıyor.
Tutacak
Temelde tüm sistemi dengeleyen ayaklı demir kısım. Alt ve üst hazneyi birbirine bağlayan noktayı tutuyor.
Filtre
Chemex, Hario V60, French Press ya da AeroPress’te kullanılan filtrelerden farklı bir filtre çeşidi. Aşağı çekmeniz ve üst haznenin huni kısmının altına takmanız gereken bir klipsi bulunuyor. Böylece, kahve demleme aşamasında oluşan vakum etkisi ve basınçla filtre yerinden hareket edemiyor.
Isı Kaynağı
Bütan brülör ya da halojen ışınlı ısıtıcılar, Sifon kahve demleme yönteminde kullanılabiliyor. Burada önemli olan, ısı kaynağında ısının ayarlanabiliyor olması. Çünkü ilk aşamada maksimum ısı kullanılırken daha sonra bu ısının kapatılmadan minimuma indirilmesi gerekiyor.
Sifon Kahve Makinesi Nasıl Çalışır?
Temelde buhar ve vakum etkisi ile çalışıyor. Alt hazne demleme suyu için kullanılıyor. Isı kaynağı ile bu alt hazne ısıtılıyor. Su yeterince ısındığında buhar üretiyor, basınç oluşuyor ve böylece demleme suyunu üst hazneye taşıyan bir vakum etkisi ortaya çıkıyor. Aralarındaki huni benzeri ince boru sayesinde su üst hazneye çıkıyor. Üst hazne ise kahveyi demlemek için kullanılıyor. Demleme sağlandıktan sonra, ısı kaynağı kapatılıyor ve alt haznedeki havanın soğuması sağlanıyor. Böylece ilk seferdekine ters bir vakum oluşuyor ve kahve, filtreden geçerek alt hazneye doluyor.
Sifon kullanarak kahve demlemek karmaşık ve zor görülebilir fakat aslında öyle değil. Birkaç denemenin ardından alışacak ve bu işlemin ne kadar keyifli olduğunun farkına varacaksınız.
Sifon Kahve Demleme Nasıl Yapılıyor?
Birkaç küçük adımda Sifon kullanarak kahve demlemek mümkün. Fakat ateş kullandığınızı, ekipmanların çok fazla ısındığını unutmayın ve tüm aşamalarda dikkatli davranın.
Malzemeler
- 300 ml kaynamış su
- 20-25 gr kahve çekirdeği ya da öğütülmüş kahve
- Öğütücü (öğütülmüş kahve kullanacaksanız gerek yok)
- Tahta bir kaşık ya da bambu çubuk
- Sifon demleme ekipmanı
- Hassas tartı
- Kronometre
Yapılışı
- Filtreyi üst haznenin içine, zinciri huninin içine gelecek şekilde yerleştirin ve klipsi huninin altına takın.
- Sifonun altındaki hazneye, hassas bir terazi ile ölçerek 300 ml su koyun. Demleme süresini kısaltmak isterseniz, kaynama derecesinde önceden ısıtılmış su kullanın.
- Alt hazneyi ısı kaynağının üzerine yerleştirin. Isı kaynağını tamamen açın ve üst hazneyi, tamamen oturtmadan alt haznenin üzerine yerleştirin.
- Su ısınırken kahveyi normalden biraz daha kalın öğütün.
- Su kaynamaya başladığında üst haznedeki huniyi sıkı bir şekilde alt hazneye yerleştirin. Tam olarak oturduğundan emin olun.
- Isınan su birkaç saniye sonra üst hazneye dolacaktır (alt haznede her zaman bir miktar su kalabilir). Sonra, ısı kaynağını kısın ve üzerine öğütülmüş kahveyi ekleyin. Kahveyi ve suyu tahta bir kaşık yardımıyla biraz karıştırın ve tüm kahve partiküllerinin ıslanmasını sağlayın.
- Ardından kahvenin 90 saniye kadar demlenmesini bekleyin. 45. saniyede tekrar karıştırın.
- Isı kaynağını çıkarın ve Sifonu ısı kaynağından ayırın.
- Bu aşamada ısı kaynağından ayrıldığı için kahvenizin aşağı doğru çekildiğini ve alt hazneye dolduğunu göreceksiniz. Bu süreç ortalama 1 dakika kadar sürmelidir.
- Üst haznede yalnızca telve kaldığında ve damlama işlemi sonlandığında, kahveniz hazır demektir. Alttaki kahve dolu hazneyi çıkararak servis edebilirsiniz. Sıcak olduğunu hatırlayın ve kahve haznesini tutarken dikkatli davranın.
Sifon Kahve Demleme Süresi
Suyun kaynaması, hazırlık ve demlenme aşamaları ile Sifon kahve demleme yaklaşık olarak 4-5 dakika arasında sürüyor.
Sifon İle Kahve Demleme İpuçları
- Demleme işlemine başlamadan önce filtreyi en az beş dakika sıcak ya da ılık suda bekletin. Bu işlem, daha iyi bir filtreleme yapmanıza yardımcı olur.
- Alt hazneye sıcak su koyacaksanız, suyu koyduktan sonra haznenin etrafında oluşan buharı silmeden ısı kaynağını açmayın. Aksi halde hazne çatlayabilir ve kötü kazalara yol açabilir. Oda sıcaklığında su kullanacaksanız böyle bir işleme gerek olmaz.
- Kahveyi karıştırırken metal bir kaşık ya da çubuk kullanmaktan kaçının. Bambu ya da ahşap aletleri tercih edin. Böylece kahvenin soğumasını engellersiniz.
- Su ilk aşamada kaynayana kadar, üst hazneyi alt hazneye tam anlamıyla takmayın. Üst haznenin oturması, suyun ısınırken sıçramasına neden olabilir. Fakat hazne takılı olmazsa ısınan hava kolaylıkla dışarı çıkabilir. Tam olarak kaynadıktan sonra üst hazneyi tamamen yerleştirin.
- Demleme işlemi sonlandığında üst hazneyi çıkarmadan önce kendiliğinden gevşeyip gevşemediğine dikkat edin. Gevşemiş olması, vakum işleminin tamamlandığı anlamına gelir ve aparatı çıkarırken zorlanmazsınız.
- Bazı Sifon modellerinin içindeki metal filtrenin üzerinde bir adet de bez filtre bulunuyor. Demleme işlemi bittiğinde bu bez filtreyi temizleyin ve kurulayın. Ardından bir kabın içerisinde suyun içinde muhafaza edin ve buzdolabında bekletin. Bu sayede bez filtrenizi uzun süre tekrar tekrar kullanabilirsiniz. Bunun yerine kağıt filtre kullanmayı da deneyebilirsiniz.