Chemex, zarif görünümlü bir kahve demleme aracı. Aynı anda birkaç fincan kahve demlemek için kafelerde ve evlerde rahatlıkla kullanılıyor.
Filtre kahve Chemex ile demlenebiliyor. Kahvenin demlenme sürecinin izlenebiliyor olması da insana ayrı bir zevk veriyor. Şimdi ne olduğuna ve nasıl kahve demleyebileceğimize bakalım.
Chemex Nedir?
1941 yılında, Alman kimyager Peter J. Schlumbohm tarafından icat edilen bir kahve demleme ekipmanı.
1958 yılında Illinois Teknoloji Enstitüsü tarafından “Modern zamanların en iyi tasarlanmış ürünlerinden biri” olarak seçilmiş.
Aynı zamanda New York Modern Sanat Müzesi, Smithsonian, Corning Müzesi ve Philadelphia Müzesi gibi bazı müzelerde sergileniyor.
Schlumbohm, laboratuvarda kullanılan Erlenmeyer ile cam bir huniyi birleştirerek bu aracı tasarlamış.
Tasarımda hava çıkışı için bir de hava kanalı gerektiğinde, ön tarafına hem bu işlevi karşılayacak hem de dökme konusunda yardımcı olacak bir çıkıntı eklemiş.
Son olarak sıcakken tutması zor olduğu için daralan boğaz kısmına ahşap bir tutacak ekleyerek tasarımı tamamlamış.
Chemex kahve nedir? V60 gibi Chemex kahve demleme de, “drip” ya da “gravity brew” olarak bilinen ve “infüzyon” olarak adlandırılan bir demleme yöntemini kullanıyor.
Bu yöntemde su, Chemex kahve filtresindeki kahve yatağından aşağıdaki hazneye akıyor.
Kullanılan kağıt filtreler, diğer filtrelere oranla %20-30 daha kalın olduğu için, kahvenin yağlarının çoğunu tutuyor. Aynı zamanda partiküllerin de geçmesini engelliyor. Böylece hem temiz, hem de yumuşak bir kahve elde ediliyor.
Kağıt, metal ve bez filtrelerin özelliklerini ve aralarındaki farkları öğrenmek isterseniz Kahve Filtreleri Arasındaki Farklar yazımızı okuyabilirsiniz.
Chemex Nasıl Kullanılır?
Chemex coffee yapım aşamalarına geçmeden önce birkaç ipucuna ve önemli bilgilere değinelim.
Chemex İle Hangi Kahve Kullanılır?
İlk olarak; kahve öğütme dereceleri ve demleme süresi birbirine bağlı. Kahvenin orta derecede öğütülmüş olması gerekiyor.
Çok kalın bir öğütme, suyun hızlıca filtreden akmasına ve hafif bir kahve ortaya çıkmasına neden olur. Çok ince öğütülmüş kahve ise filtreyi tamamen tıkar ve su aşağı akamaz.
Chemex Filtre Kağıdı
İkinci önemli nokta Chemex filtre kağıdı. Bu ekipmanda kullanabileceğiniz birkaç farklı filtre türü var. Kağıt filtrelerin ağartılmış ve ağartılmamış olarak iki rengi, kare, yarım ay ve yuvarlak olarak da üç tipi var.
Ağartılmış olanlar, aslında ağartılmamış ve ahşap renginde olanın işlenerek beyazlatılmış hali. Aynı zamanda kumaş ve metal filtreler de mevcut.
Hangi filtreyi seçerseniz seçin önemli olan onu doğru yerleştirmek. Filtrenin 3 katı bir yana, tek katı diğer tarafa gelecek bir huni olacak şekilde açın. 3 katlı kısmı oluk tarafına gelecek şekilde üst hazneye yerleştirin.
Kağıt filtreyi demleme öncesinde sıcak su ile ıslatmanız önemli. Böylece kağıt kokusu kahveye çıkmaz ve daha tutarlı bir ekstraksiyon olur.
Araçtaki oluk aslında bir hava deliği. Kahve demleme aracının alt kısmından havanın çıkmasına izin veriyor ve filtrelemenin yeterli oranda olmasını sağlıyor.
Chemex demleme yöntemi ile daha hafif kahveler elde ediliyor. Bu nedenle kahve-su oranını daha yüksek tutmak isteyebilirsiniz.
Su sıcaklığı 90-96 derece arasında olmalı. Kaynama sıcaklığındaki su, kahvenin yanmasına neden olabilir.
Demleme aşamasında kahvenin içindeki fazla CO2’den kurtulmak gerekir. Genellikle kavurma aşamasında bu gaz açığa çıkar ve eğer kahve arındırılmazsa, yeterli bir demleme işlemi gerçekleşmez.
Bu nedenle demleme sırasında “blooming” olarak da bilinen kahve açma yöntemini uygulayın. Kahvenin üzerine suyu birden dökmek yerine, çok az bir miktar dökerek karıştırın.
Bu blooming işlemi sonrasında su tüm kahve partiküllerine temas eder ve daha kaliteli bir kahve ortaya çıkar. Blooming aşamasından sonra da suyu yavaş yavaş, bir türbülans yaratarak dairesel hareketlerle dökün.
Demlenme işlemi sonlandığında servis öncesinde hazneyi sallayarak karıştırın. Dibe çökmüş yoğun kısmın tamamen karışmasını sağlayın.
Chemex Kahve Yapımı, Chemex Kahve Nasıl Yapılır?
- Kahve filtresini ekipmanın üst kısmına yerleştirin.
- Filtreyi ıslatın ve hazneyi ısıtın. Bu suyu daha sonra boşaltın.
- Öğütülmüş kahveyi filtreye ekleyin.
- Kahvenin iki katı kadar suyu blooming aşaması için kahvenin üzerine dökün ve karıştırın. 30 sn kadar bekleyin.
- Daha sonra yeteri kadar suyu yavaş yavaş ekleyin.
- Tüm kahve aşağıdaki hazneye dolduktan sonra beklemeden servis edin.
- Kalan kahvenin sıcak kalabilmesi için ağzını kapatın ve istediğiniz zaman tüketin. Dilerseniz ocak üzerinde tekrardan ısıtabilirsiniz.
Chemex Çeşitleri
Temelde 3 farklı demleme aracı bulunuyor. İlki, her yerde sıklıkla gördüğümüz ahşap tutacaklı olan. İkincisi, cam kulplu olan. Üçüncüsü de otomatik versiyonlu olan tasarım.
Hacim olarak da 450, 900, 1200, 1500, 1950 ml şeklinde farklı boyutları var. Ahşap ve cam tutacaklı modellerde bu oranlar değişiyor.
Chemex Nasıl Temizlenir?
Ahşap tutacaklı modellerin, ahşap kısmı ve deri ipi elde yıkama için uygun şekilde üretiliyor. Isıya dayanıklı borosilikat maddeden üretilen cam haznesi de koku ve kalıntı tutmuyor. Bu nedenle elde yıkama için uygun.
Chemex Nasıl Okunur?
Chemex okunuşu, “kemeks” şeklinde okunuyor.
Hangi Ülkenin?
Bir ülkeye ithaf edilmese de, Alman kimyager Dr Peter Schlumbohm tarafından icat edildiği için Almanya kökenli olduğu biliniyor.