Kahve öğütme dereceleri ya da kahve çekim boyutları, kahvenin başarılı bir şekilde hazırlanmasındaki önemli faktörlerden biri. Yanlış ölçüde öğütme, daha sulu ya da çok acı bir tat oluşmasına neden olur. Bu nedenle kahve öğütme ayarları çok iyi belirlenmelidir.
Kahve Öğütme Derecesi Nedir?
Kahve çekirdeklerinin kolay demlenebilmesi ve daha iyi bir ekstrakt elde edilebilmesi için kahve öğütme makinesinde parçalanarak farklı partikül büyüklüklerinde toz haline getirilmesine kahve öğütme denir.
En kaliteli çekirdekleri kullansanız, ideal su sıcaklığı ve demleme süresini uygulasanız bile, yanlış öğütülmüş bir kahve kullandığınızda en sevdiğiniz kahve içilemez bir hal alabilir. Bunun için her kahve demleme ekipmanı için farklı kahve öğütme dereceleri vardır.
Kahve Çekirdeği Öğütme Boyutları
Kahve öğütme çeşitleri 1-8 arasında numaralandırılır.
Temelde ince, orta ve kalın olmak üzere 3 kahve öğütme derecesi vardır. Fakat günümüzde kahve çeşitlerinin artması, demleme yöntemlerinin farklılaşmasıyla ara dereceler bulunmuş, öğütme yelpazesi genişlemiştir.
Kahvenizi kalın öğütürseniz, suyun kahve ile temas ettiği alan daha az olur. Bu nedenle daha sulu ve ekşi tadı yüksek bir kahve elde edilir. Fakat kahve çekirdeklerini ince öğütürseniz, suyun temas ettiği alan artar. Böylece tadı daha acı ve yoğun olur.
Ekstra Kalın Öğütme
Genellikle soğuk demleme yöntemleri için ekstra kalın öğütülmüş kahve kullanılır.
Kalın Öğütme
French Press gibi Pour-over demleme yöntemlerinde tercih edilir.
Orta-Kalın Öğütme
Chemex gibi özel cihazlarda kullanılır.
Orta Öğütme
Drip demleme yöntemlerinde orta öğütülmüş kahve kullanılır.
Orta-İnce Öğütme
Genellikle Syphon gibi demleme araçlarında tercih edilir.
İnce Öğütme
Espresso yapımında ve makinelerinde, Moka Pot’ta kullanılan öğütme derecesidir.
Ekstra İnce Öğütme
Türk Kahvesi için kullanılan öğütme derecesidir.
Kahve Nasıl Öğütülür? İpuçları
Öğütme boyutu söz konusu olduğunda, en büyük farkı yaratan üç faktör vardır: temas süresi, ekstraksiyon hızı ve akış hızı. Basitçe söylemek gerekirse:
- Kahve telvesinin ekstraksiyon hızı, daha geniş bir yüzey alanı ile artar.
- Yüzey alanını artırmak için kahve daha ince öğütülmelidir.
- Ekstraksiyon hızı ne kadar yüksek olursa, o kadar az temas süresi gerekir.
- Daha ince bir öğütme, suyun akış hızını azaltarak temas süresini artırabilir.
Bu bilgilere bakarak temas süresi kısa olan bir demleme yöntemi kullanıyorsanız, daha ince bir öğütme derecesi seçmeniz gerekir. French Press gibi batırma (immersion) temelli demleme araçlarında temas süresi daha yüksek olduğundan daha kalın bir öğütme gerektirir.
Temas süresi çok yüksekse veya öğütme çok inceyse, acı olabilen aşırı ekstrakte edilmiş bir demleme ile karşılaşırsınız. Öğütme çok kalınsa veya temas süresi çok kısaysa, kahve daha zayıf ve tatsız olacaktır.
İkisi arasında uygun dengeyi bulmak, mümkün olan en iyi kahveyi üretmeye yardımcı olacaktır.
Demleme Ekipmanlarına Göre Kahve Öğütme Dereceleri
Çekirdek kahve öğütme dereceleri ilk olarak kahve hazırlama yöntemine bağlıdır. Temel olarak, su ile temas süresi ne kadar kısa olacaksa, kahve de o kadar ince öğütülmelidir. Bu nedenle kahve öğütme ve suyla temas süresi birbirini etkiler.
Çok ince bir öğütme yaptıysanız, kahve hızlı bir şekilde acı ve güçlü bir tada ulaşacaktır. Çok kalın bir öğütmede ise kahvenin tadı sulu ve ekşi olur. Bu nedenle demleme yöntemine uygun olarak kahve öğütme derecesi belirlenmelidir.
French Press Öğütme Derecesi
Pour Over kahve demleme yöntemlerinden biri French Press. Öğütülmüş kahvenin üzerine sıcak su eklenir ve bir filtre yardımıyla preslenerek kahve süzülür. Bu yöntemde kalın kahve öğütme derecesi tercih edilir.
V60 Kahve Öğütme Derecesi
Filtre kahve demleme araçlarından biridir. V60 için kahve öğütme orta derecede olmalıdır.
Türk Kahvesi Öğütme Derecesi
Pudra şekerine benzer ekstra ince öğütülmüş kahve boyutu gerektirir.
Moka Pot
Suyu, çekilmiş kahve dolu bir filtre haznesinden yukarıya doğru itmek için buhar basıncını kullanan bir kahve makinesi Moka Pot. Temas süresi oldukça kısa ancak basınç yüksek. Bu nedenle moka pot için kahve öğütme, orta derecede bir öğütme boyutu gerektirir.
AeroPress
Popüler bir manuel kahve demleme ekipmanı. Tasarımı ve kullanımı French Press’e benziyor. Tavsiye edilen öğütme boyutu orta ile ince arasında.
Syphon
Suyu öğütülmüş kahvenin olduğu hazneye geçmeye zorlamak için basınçtan yararlanılan bir kahve demleme aparatı sifon. Bu yöntem orta-ince öğütme boyutu gerektirir.
Chemex
Filtre kahve demlerken kullanılan ekipmanlardan biridir Chemex. Kalın öğütülmüş kahve tercih edilir.
Cold Brew
Diğer kahve demleme yöntemlerinden farklı olarak oda sıcaklığında veya daha soğuk bir şekilde yapılır. Cold Brew kahve 12-72 saat arasında demlenir. Düşük sıcaklık nedeniyle, öğütme boyutundan bağımsız olarak ekstraksiyon oranı düşüktür. Filtrelenmesi daha kolay olduğu için kalın veya ekstra kalın öğütme boyutu önerilir. Kısa demleme sürelerinde daha ince öğütme dereceleri tercih edilebilir. Fakat bu durumda demlenen kahve biraz bulanık bir görünüme sahip olabilir.
Filtre Kahve Öğütme Derecesi
Kahve demleme ekipmanında kağıt ya da metal filtre varsa, orta derecede öğütülmüş kahve kullanılmalıdır. Tercihen orta-ince öğütme yapılabilir.
Filtre kahve makinesi için öğütme derecesi de orta-ince olmalıdır.
Espresso Kahve Öğütme Derecesi – Espresso Öğütme Ayarı
Suyu sıkıştırılmış kahve tanelerinden geçirmek için basınç kullanılarak yapılan demleme işlemine Espresso demleme denir. Temas süresi çok kısa olduğu için ekstra ince öğütülmüş kahve kullanılmalıdır.
Pour Over Kahve Öğütme Dereceleri
Pour Over yöntemi ile çalışan, farklı boyut ve şekillerde birçok kahve demleme ekipmanı var. Farklı demleme araçları suyun akış hızını kontrol etmek için farklı kahve öğütme dereceleri gerektirse de çoğu için orta ve orta-ince öğütme yeterli olur.
Drip Kahve Öğütme Dereceleri
Kahve dükkanlarından aldığımız çoğu kahve, drip (damla) demleme yöntemi ile hazırlanır. Çok miktarda hazırlanır ve temas süresi, demleme haznesinin altındaki küçük bir delik ile belirlenir. Bu nedenle önerilen öğütme boyutu orta-kalın ya da orta derecede olmalıdır.
Sonuç olarak;
Kahve öğütme boyutlarına dair yukarıdaki tüm bilgiler, genel olarak verilmiştir, tercihlere bağlı olarak değişebilir.
Öğütme boyutunun tam olarak doğru olabilmesi için birkaç deneme ve ince ayarlar yapılmalıdır. Kahvenizin biraz zayıf olduğunu gördüyseniz bir sonraki sefere daha ince bir öğütme derecesi kullanın. Tam tersi kahvenin tadı çok sert ve acıysa, daha kalın bir öğütme boyutunu deneyin.