Filtre kahve, artık hayatlarımızın ayrılmaz bir parçası haline geldi. Öyle ki, sadece kahve dükkanlarında içtiğimiz kahvelerle yetinmiyor, evlerimizde de kahve demlemenin türlü yollarını arıyoruz.
Fakat bu işi yeni öğrenenler kadar, profesyonellerin bile takıldığı ve atladığı bazı noktalar olabiliyor. Bu nedenle biz de bu yazımızda filtre kahve demleme hatalarına değineceğiz.
Filtre Kahve Demlerken En Sık Yapılan Hatalar
Sabahları uyanmak için, iş arasında konsantre olmak için ya da keyifli anınıza eşlik etmesi için elinize bir fincan kahve aldığınızda ilk yudumu alır almaz bir şeylerin ters gittiğini fark ettiniz mi hiç?
Belki öğütme boyutu yanlış ayarlanmıştır, belki çok uzun süre demlenmiştir ya da kullandığınız kahve bayatlamıştır. Filtre kahve demleme hataları arasında bunlarla birlikte daha bir çok örnek verebiliriz.
Kahve yapımı, çok fazla incelik ve dikkat isteyen bir süreç olduğu için, bu sorunlarla sık sık karşılaşabiliyoruz. Bir filtre kahve demleme yönteminde ustalaşmak istediğinde, bunun yolunun birçok yanlış fincandan geçeceği de kesin.
Şimdi filtre kahve demlerken en sık yapılan hatalara beraber bakalım.
1. Ekipman Temizliğini Aksatmak
Filtre kahve demleme hataları arasında en çok yapılan, belki de dikkat edilmeyen konu temizlik. Filtre kahve ekipmanları iyi temizlenmezse içerisinde kahve partikülleri kalabiliyor.
Bu zerrecikler zamanla bozulup, küflenip kötü bir koku ve tat yayabiliyor.
Mesela French Press ile tekrar tekrar kahve demlediğinizde, her adımı aynı uygulamanıza rağmen bir sonraki kahvenin tadının giderek kötüleştiğini fark ederseniz, bunun asıl nedeni ekipmanın tam anlamıyla temizlenmemesi olabilir.
Ya da kahvenizde deterjan tadı alıyorsanız, bunun nedeni de yıkanmış fakat iyice durulanmamış bir parça olabilir. Kahve ekipmanları genelde sadece su ile temizlenir.
Ama çok sık kullanımlarda kahvenin yağı ekipmanda kalabilir. Bu nedenle deterjan kullanmak isteyebilirsiniz.
Eğer deterjan kullanırsanız, gerçekten iyi bir şekilde duruladığınızdan ve kimyasal kalıntı kalmadığından emin olun.
Bunun yerine tuz ya da karbonat gibi organik temizleyicileri de tercih edebilirsiniz. Daha iyi bir sonuç için, kahve ekipmanlarına özel hazırlanan temizleyicileri de kullanabilirsiniz.
2. Su Sıcaklığını Ayarlayamamak
Filtre kahve demlerken çoğu hata, tam olarak demleme aşamasında gerçekleşiyor. Doğru su sıcaklığını ayarlamamak da bunlardan biri.
Kaynar su kullanmak ya da ılık su kullanmak kötü sonuçlar veriyor. Çünkü kaynayan su, kahvenin yanmasına neden oluyor. Yeterince sıcak olmayan su da kahvedeki kimyasal işlemleri başlatamıyor ve yeterli ekstraksiyon gerçekleşemiyor.
Filtre kahve su sıcaklığı da oldukça önemlidir. Filtre kahve demlerken su sıcaklığı 94-96 derece arasında olmalı. Kesin sonuç ve mükemmel kahve için bir termometre kullanmayı deneyebilirsiniz.
3. Kahve-Su Miktarını Ayarlayamamak
Kahve su oranını doğru filtre kahve demleme hatalarından bir diğeri. Kahve su oranı filtre kahvede damak zevkine göre değişse de genellikle 1/16 olur. Yani 20 g kahve kullanıyorsanız, 320 ml su kullanmanız gerekir.
Bu oranı azaltırsanız, çaya yakın, çok hafif, su gibi bir kahve elde edersiniz. Bu oranı artırırsanız, çok yoğun, acı ve ağır bir kahveniz olur.
4. Kalitesiz Su Kullanmak
Su ve kahve olmak üzere temelde 2 malzeme ile yapılan içecekte tabii ki suyun kalitesi de çok önemli. İnsanların yaptığı en büyük hata, filtre kahve demlerken musluk suyu kullanmak.
Musluk suyu çoğunlukla klorlu oluyor. Klor, kahve ile birleştiğinde ortaya kötü bir tat çıkarıyor. Aynı zamanda kahvenin ekstraksiyon oranını da etkiliyor.
Bu nedenle yapılması gereken, arıtılmış musluk suyu ya da şişelenmiş su kullanmak. Aksi halde kaliteli olan kahveyi çok lezzetsiz bir içeceğe dönüştürebilirsiniz.
5. Yanlış Kahve Seçimi
Filtre kahve demleme hataları arasında, kahvenin türünün yanlış seçilmesi de var.
Hazır alınan öğütülmüş kahveler ya da kahve çekirdekleri, genellikle ya sadece Arabica çekirdeklerinden ya da Arabica ve Robusta karışımlarından oluşuyor.
Arabica çekirdekleri daha az acı ve kafein oranı daha düşük olduğundan doğru çekirdek tercihini yapmak önemli. Bunun yanında Mavi Dağ Kahvesi, Kopi Luwak kahvesi gibi özel ve yöresel kahve çeşitleri de var.
Peki, kahveyi nasıl seçmelisiniz? Hangisinin sizin damak tadınıza uyup uymadığına karar verdikten sonra doğru kahveyi kullanmalısınız.
6. Bayat Kahve Kullanmak
Kahvenin türü kadar tazeliği de önemli. Uzun süre beklemiş kahve, tazeliğini ve aromalarını büyük oranda yitirir. Bayatladıktan sonra kahvenin olumlu her özelliği yok olur. Bu nedenle kullanılan kahvenin taze olması çok önemli.
7. Önceden Öğütülmüş Kahve Kullanmak
Filtre kahve demleme hataları arasından en bariz olanlardan biri de kahveyi öğütme zamanı. Kahve çekirdekleri öğütüldüğü andan itibaren bayatlamaya başlıyor.
Bu nedenle çekirdek kahve satın almak ve filtre kahveyi demlemeden hemen önce bir kahve değirmeni yardımıyla kahveyi öğütmek en taze sonucu verecektir. Tabii, kahve çekirdeklerinin de taze olduğunu varsayıyoruz.
8. Yanlış Öğütme Boyutu
Çekirdeklerin öğütülme boyutunun yanlış ayarlanması da filtre kahve demleme hataları arasında. Aslında kahve öğütme dereceleri, kullanacağınız filtre kahve demleme yöntemine göre değişiklik gösteriyor.
Mesela French Press için kalın ya da orta-kalın öğütme boyutu tercih edilirken, Chemex için ince öğütme derecesi kullanılıyor.
9. Kalitesiz Süt ve Şeker Tercihi
Eğer kahvenizde süt ve şeker kullanmayı tercih ediyorsanız, bunlar da kahvenin tadını bozabilen etkenler arasına girebilir.
Kullandığınız sütün taze olduğundan, şekerin kaliteli olduğundan emin olun. Tercih ettiğiniz sütün türü de kahve zevkinize göre yanlış olabilir. Eğer çok ağır kahve sevmiyorsanız, yağlı bir süt kullanmak yanlış tercihtir.
Aynı zamanda sütün içinde bir miktar şeker de bulunur. Bunun üzerine tekrar şeker eklemek size fazla gelebilir.
10. Soğuk Ekipman Kullanmak
Filtre kahve demleme hatalarından bir başkası da ekipmanı ısıtmadan kullanmak. Kahveyi ve suyu buluşturmadan önce büyün ekipmanın kahve ile temas edecek kısımlarının sıcak su ile çalkalanması, daha dengeli bir kahve deneyimi yaşatır.
Bu işleme, filtre kağıtları da dahildir. Onlar da demleme işleminden önce ıslatılmalıdır.
11. Soğuk Fincan Kullanmak
Mükemmel bir şekilde her adımı doğru takip ederek kahveyi hazırlasanız da, soğuk bir fincana ya da bardağa konulan kahve, hemen soğuyacağından o ilk tadımı yaparken bile soğuk bir kahve içmenize neden olabilir.
Bu nedenle aynı ekipmanlara yapıldığı gibi kahve fincanı da önceden ısıtılmalıdır. Bazı espresso makinelerinde fincan ısıtma bölümü bulunur.
Bunun yerine fincanı birkaç saniye mikrodalgaya koymayı ya da sıcak su ile çalkalayarak ısıtmayı da deneyebilirsiniz.
12. Yanlış Fincan Seçimi
Kahveyi koyacağınız fincanı yanlış seçmek de sık yapılan filtre kahve demleme hatalarındandır. Mesela bir Türk kahvesini Latte bardağında ikram edemezsiniz. Ya da bir espressoyu Americano fincanında sunamazsınız.
Her kahve çeşidinin kendi sıcaklığını, köpüğünü, aromasını, görüntüsünü koruması için uygun olan bir fincan türü vardır ve her zaman bu fincanlarda ikram edilmelidir.
13. Zaman Tutmamak
Filtre kahve demlerken belki de en çok göz ardı edilen konu, demleme süresi. Yine kahve demleme yöntemlerine göre kahvenin demlenmesi gereken süre de değişiyor.
Mesela French Press ile kahve demlerken kahvenin toplamda 4 dakika gibi bir sürede demlenmesi yeterli oluyor. Fakat Chemex’te bu süre 2-3 dakikaya düşüyor. Espresso’da ise 30 saniyeye.
Özetle;
Filtre kahve demlemek, zor ama eğlenceli bir sanat aslında. Doğru fincana giden yol birçok yanlış fincandan geçiyor olabilir. Fakat bu, sizi caydıracak ve bu yoldan vazgeçirecek bir neden olamamalı. Ard arda bir çok denemenin sonunda doğru fincana ulaştığınızda her şeye değdiğini görebilirsiniz.