Türk kahvesi, günümüzde hala kaşık ölçüsüyle yapılan bir kahve çeşidi. Oysa ki nitelikli kahvecilik ile gramajlar önemli hale geldi. Öyleyse Türk kahvesi ölçüsü nedir? Kaç gerçek bir Türk kahvesi için kaç gram kahve, kaç mililitre su kullanılmalıdır? Sorulara bu yazımızda cevap verdik. Keyifli okumalar.
Türk Kahvesi Ölçüsü Nedir?
Her kahve yapma yönteminde kullanılan kahve, su, şeker miktarı farklıdır, demleme tekniklerinin de farklı olduğu gibi.
Örneğin, filtre kahve için genellikle 17-22 gram arasında kahve kullanılırken, espresso için bu miktar 7-8 grama kadar düşer. Benzer şekilde demleme yöntemleri de oldukça farklıdır.
Bu iki kahve türü hakkında miktarlar daha belirgin olsa da, Türk kahvesinde durum pek de böyle değildir. Çünkü hala Türk kahvesi tarifleri kaşık ölçüsüyle, fincan hacmiyle verilir.
Bunun bir nedeni Türk kahvesinin evlerde çok sık yapılan geleneksel bir tarif olmasıdır ve birçok insan gramajlarla uğraşmak yerine daha kolay yolları tercih eder.
Fakat günümüzde kahve konusunda ortaya çıkan nitelikli kahve akımı ile birlikte, nitelikli Türk kahvesi de merak edilenler arasına girdi. Nitelikli Türk kahvesi konusuna burada değinmeyeceğiz fakat bu kavramla birlikte daha da çok sorulan sorular ortaya çıkmaya başladı.
İnsanlar, bir çay kaşığı kahvenin kaç grama denk geldiğini ararken, Türk kahvesi için de aşağıdaki soruları sormaya başladılar.
- Türk kahvesi ne kadar incelikte öğütülmelidir?
- Türk kahvesine kaç gram kahve katılır?
- Türk kahvesi için kaç ml su kullanılır?
- Su sıcaklığı kaç derece olmalıdır?
- Orta ya da şekerli Türk kahvesi için kaç gram şeker kullanılmalıdır?
- Türk kahvesi ne kadar sürede pişer?
- Türk kahvesi kaç derecede pişer?
Şimdi, geleneksel Türk kahvesi ölçüsü için detaylara bakalım ve bu sorulara cevaplar verelim. Tariflerde klasik olarak gördüğümüz fincan ya da kaşık ölçülerinden ziyade gram ya da mililitre olarak ne kadar ürün kullanmamız gerektiğine bakalım.
Kahve Miktarı
Türk kahvesine kaç gr kahve konur? Türk Kahvesi Derneği‘ne göre, 1 kişilik Türk kahvesi ölçüsü gram olarak espresso ile benzer şekilde 7-8 gram arasındadır. 1 tatlı kaşığı ya da 2 çay kaşığı ortalama bu miktara eşittir. Fakat tepeleme ya da silme doldurmaya göre değişebilir.
Kahve Öğütme Derecesi
7-8 gram kahvenin pudra inceliğinde öğütülmüş olması gerekir. Yani, eğer kahveyi manuel olarak öğütüyorsanız, gerçekten pudra ya da un gibi görünene kadar öğütmelisiniz.
Eğer bir kahve öğütücünüz varsa, en ince ayarda öğütme yapmalısınız. Bu öğütme derecesi Türk kahvesi derecesi olarak da bilinir. Espresso’dan daha ince çekilmelidir.
Su Miktarı
Türk kahvesi ölçüsünde kullanılan su miktarı ise 70 ml olmalıdır. Yani Türk kahvesi için kahve-su oranı 1/10’dur. Tariflerde fincanın dolusu su olarak bahsedilen su miktarı budur.
Su Sıcaklığı
Kullanılan suyun ise sıcaklığı 20-22°C olmalıdır. Bazı tariflerde bu sıcaklığı oda sıcaklığı olarak da görebilirsiniz.
Fincan Hacmi
Fincanlar 70-90 ml hacminde olan klasik Türk kahvesi fincanları olmalıdır. Fincanlar hakkında daha fazla ayrıntı için Türk Kahvesi Fincanı Nasıl Olmalı? yazımıza bakabilirsiniz.
Şeker Oranı
Mesele kahveyi tatlandırmaya geldiğinde, Türk kahvesinin 4 hali vardır; sade, az şekerli, orta şekerli ve şekerli Türk kahvesi. Sade Türk kahvesi nasıl yapılır? Sade Türk kahvesinin içerisine hiç şeker eklenmez. Sadece su ve kahve ile yapılır.
Az şekerli Türk kahvesi için her zaman yarım çay kaşığı toz şeker ya da yarım küp şeker katılması söylenir. Bunun gram olarak karşılığı ise 2-3 gramdır.
Orta Türk kahvesi ölçüsü için 3 ya da 4,5 gram arasında şeker koymanız gerekir. Bu da ortalama 1 çay kaşığı toz şeker ya da 1 kesme şekere denk gelir.
Şekerli kahve için ise 4-6 gram arasında şeker koymalısınız. Tariflerde verilen 2 küp şeker ya da 2 çay kaşığı toz şeker de neredeyse buna denk gelir.
Türk kahvesi şeker ölçüsünün tamamen kişisel bir tercih olduğunu hatırlatalım. Yukarıda verdiğimiz oranlardan daha az ya da daha fazla miktarda şeker damak zevkine göre konulabilir.
Pişirme Süresi
Tek kişilik Türk kahvesinin ateş üzerinde yaklaşık 3 dakika durması gerekir. Buna göre altındaki ateşin gücü ayarlanmalıdır.
Pişirme Derecesi
Kahvenin ilk kabarması yaklaşık 80 dereceye ulaştığında gerçekleşir. Bu aşamada köpüğü alınıp tekrar ateşe konur.
Ardından tekrar ateşe konulup 90 dereceye gelmesi beklenir. Bu derecede ikinci kez köpürür.
Kahvenin sıcaklığının 100 dereceye ulaşmaması gerekir. Çünkü bu derecede su kaynamaya başlar ve kahve de aşırı ısıdan dolayı yanarak tadını kaybeder. Türk kahvesinin kaynatılmamasının nedeni budur.
Bu ikinci köpürtmenin ardından, yani kahve 90 derecelik ısıyı gördükten sonra altı kapatılarak servis edilir.
Tam Ölçülü Türk Kahvesi Nasıl Yapılır?
Yukarıda, Türk kahvesi ölçüsünü her bir kriter için tek tek açıkladık. Şimdi ise adım adım nasıl yapıldığına bakalım.
Malzemeler
1 Kişilik
- 7 gram ekstra ince öğütülmüş kahve
- 70 ml su (20-22 derece sıcaklıkta olmalı)
- Cezve (tercihen bakır cezve)
- Fincan
- Kaşık
- İsteğe göre şeker ( az şekerli için 2-3 g, orta şekerli için 3-4,5 g, şekerli için 4-6 g)
Türk Kahvesi Nasıl Yapılır?
- Cezvenin içerisine kahveyi, suyu ve damak tadınıza göre şekeri koyun.
- Kahveyi bir kaşık ile 10 kez hızlıca karıştırın ki kahve topakları açılsın.
- Cezveyi kısık ateşin üzerine koyun. Pişirme süresi ortalama 3 dakika olacak şekilde ateşin gücünü ayarlayabilirsiniz.
- Cezveyi ateşe koyduktan sonra kesinlikle karıştırmayın.
- Kahve kabarmaya başladıktan sonra kahvenin köpüklerinin cezvenin içerisinde yükselmesine izin verin. Taşmadan önce cezveyi ateşten alın ve köpüğü ister dökerek ister kaşık yardımıyla fincana alın.
- Cezveyi tekrar ateşe yerleştirin ve ikinci kez köpüklerin yükselmesini bekleyin. Yine tam taşmadan önce ocağı kapatın ve 5 sn kadar bekleyin. Bu aşamada kahvenin telveleri biraz çökmüş olur. Dilerseniz bu aşamayı birkaç kez tekrarlayabilirsiniz fakat kahve kesinlikle kaynamamalıdır.
- Kahveyi dikkatli bir şekilde fincana boşaltın. Tam ölçüsünde Türk kahveniz hazır! Yanına bir bardak su koyarak tüketebilirsiniz. Afiyet olsun.