Kahveyi yiyecek tariflerine eklemenin farklı yollarını her zaman arıyoruz. Son zamanlarda popüler hale gelen, kahve çekirdeklerinin dışında kalan kahve meyvesinden elde edilen kahve unu, bu arayışımıza bir cevap niteliğinde.
Gelin, beraber glutensiz bir alternatif olan bu farklı unun besin değerlerine, kullanım alanlarına ve sağlığa faydalarına bakalım.
Kahve Unu Nedir?
Kahve ağaçlarının kirazlarından yapılan una denir. Kahve endüstrisinin bir yan ürünüdür. Normal kahve çekirdekleri üretilirken kahve kirazları içerisinden kahve çekirdekleri çıkarılır ve işlenip, kurutulup kavrularak kullanıma hazır hale getirilir.
Bu çekirdeklerin üzerindeki meyve, insanlar tarafından çiğ olarak tüketilmez. Bu nedenle kahve çekirdeğini çevreleyen meyve tabakası genellikle atık olarak çıkarılır. Çoğunlukla da, tekrar kahve ağaçlarının dibine gübre olarak dökülür.
Fakat son zamanlarda meydana gelen bir gelişme ile, meyvenin çekirdeği çıkarıldıktan sonraki kısmı kurutulup öğütülerek un haline getirildi ve tariflerde kullanılabileceği fark edildi.
“Kahve unu” olarak isimlendirilen bu ince meyve tozu, glutensiz olduğu için, Türkiye’de sıklıkla kullanılan buğday ununa bir alternatif haline geldi.
Besin Değerleri
1 yemek kaşığı kahve meyvesinden üretilen unda bulunan besin değerleri aşağıdaki gibidir:
- Kalori: 35
- Yağ: 0g
- Sodyum: 0mg
- Karbonhidratlar: 7g
- Lif: 6g
- Şekerler: 0g
- Protein: 1g
Bir çorba kaşığı kahve meyvesinden üretilen un 6 gram lif içerir ve her gün ihtiyacınız olan potasyumun yüzde 14’ünü, demirin yüzde 15’ini ve kalsiyumun yüzde 4’ünü sağlar.
Porsiyon başına yaklaşık 35 kalori vardır. Ayrıca kahve unu yapımında kullanılan kahve kirazları da iyi bir antioksidan kaynağıdır.
Kahve Meyvesinden Üretilen Un Neden Kullanılır?
Kahve meyvesinden üretilen un, yemeğinize çok fazla kafein veya kahve aroması eklemese de, kalori ve karbonhidratları düşük tutar. Aynı zamanda çok sayıda antioksidan, lif ve vitamin ilave etmenizi sağlar.
Ek olarak glutensizdir, bu nedenle gluten duyarlılığı veya çölyak hastalığı olanlar için unlu mamullerde kullanım için mükemmel bir alternatiftir.
Kahve Unu Nerede Kullanılır?
Bu unun meyvemsi tatlara sahip olduğundan bahsetmiştik. Tam olarak bu nedenden dolayı her pişirme tarifinde kullanılamaz. Çünkü un, alıştığımız üzere neredeyse nötr bir tada sahiptir, yani hem tuzlu hem de tatlı tariflerde ve yemeklerde kullanılabilir.
Fakat meyve tatları içeren bir un, her tarifte kullanılamayacaktır. Bunun yanında kahve meyvesinden üretilen un, kurabiyeler, kekler, hamur işleri ve turtalarda kullanılabilir. Genel olarak kahve aromasının yakışacağı tariflere eklenebilir.
Kahve Unu Nasıl Kullanılır?
Tadını kahve meyvesinden üretilen un ile uygun bulabileceğiniz herhangi bir tarifte bunu kullanabilirsiniz. Tarifinizdeki tüm normal unları kahve meyvesinden üretilen un ile değiştirebilir veya diğer un ve kahve unlarının bir karışımını kullanabilirsiniz.
Glutensiz pişirme için kahve unu ile badem unu veya gluten içermeyen başka bir un kombinasyonunu kullanabilirsiniz.
Yine de bu unu kullanırken küçük değişimlerle başlanmalı. İlk aşamada bir tarifteki unun %10-15’i kahve meyvesinden üretilen un ile değiştirilebilir. Aynı zamanda yüksek lif oranına sahip olduğu için tarifteki sıvı miktarını da artırmanız gerekebilir.
Evde Kahve Unu Nasıl Yapılır
Evde kahve meyvesinden üretilen un yapabilmek için bütün veya çekirdeksiz kahve kirazlarına erişiminiz olması gerekir.
- Kahve kirazlarını kurutun. Bunun için kahvenizi ince bir tabaka halinde bir fırın tepsisine birkaç gün yayın ya da en düşük ayarda (mümkünse 200 derecenin altında) fırınınızda kuruyana kadar saatlerce aralıklarla pişirin.
- Kuru kirazları öğütün. Baharat öğütücünüze, mutfak robotunuza veya un değirmeninize az miktarda kurutulmuş kahve kirazı koyun. İnceliği una benzeyene kadar öğütün ve toz haline getirin.
Sıkça Sorulan Sorular
Kahve Ununun Sağlığa Faydaları Nelerdir?
Kahve meyvesinden üretilen un mükemmel bir lif kaynağıdır. Antioksidan miktarı oldukça yüksektir ve mineral içerir.
Kahve Ununun Tadı Nasıl?
İlginç bir şekilde kahve meyvesinden üretilen un gerçekten kahve gibi bir tada sahip değildir. Kahve kirazlarının meyve kısmı, çekirdeği kadar yoğun bir kahve aroması içermez. Kahve unu, kahve aromaları taşısa da daha çok meyvemsi bir tada sahiptir.
Kahve Unu Kafein İçerir Mi?
Kahve çekirdeklerindeki kadar olmasa da, kahve meyvesinden üretilen unda da bir miktar kafein vardır. 4 çorba kaşığı un, ancak bir fincan kahvenin içerdiği kadar kafein içerir.
Kahve Unu Kullanmanın Çevresel Faydaları Var Mı?
Kahve kirazları normalde atık olarak bertaraf edildiğinden, un yapmak için kullanılması çevre için iyi olabilir veya en azından kahve çekirdeği yetiştiren çiftçilere bir miktar parasal fayda sağlayabilir.
Kahve Unu Gluten İçeren Unların Yerine Kullanılabilir Mi?
Kahve tahıl olmadığı için gluten içermez. Ancak hafif meyvemsi aroması nedeniyle tuzlu gıdalarda kullanım için pek uygun değildir. Fakat meyve içeren, tatlı ya da benzer diğer glutensiz unları içeren tariflerde un yerine kullanılabilir.
Kahve Unu Nerede Bulunur?
Bulmak o kadar da kolay değil. Ne yazık ki özellikle Türkiye’de marketlerde bulunmaz. İnternet üzerinden yurt dışından sipariş verilebilir.
Özetle;
Kahvenin yiyecek ve içecek dünyasındaki uygulamaları bizi şaşırtmaya devam ediyor. kahve meyvesinden üretilen un da kahvenin çok yönlülüğünü bir sonraki seviyeye taşıyor.
Evde kahve unu yapmak için ham maddeleri bulmak zor olabilir. Bununla birlikte, önceden hazırlanmış unlardan satın alabilir ve lezzetli bir tarife glütensiz bir şekilde antioksidanlar ve lif ekleyebilirsiniz.