Hazır kahve ya da çözünebilir kahve olarak da duyduğumuz granül kahve, en kolay ulaşılabilen ve hazırlanabilen kahveler arasında. Fakat kimyasal bir süreç içeren üretim aşamalarından dolayı sağlıklı olup olmadığı, nasıl üretildiği merak konusu.
Granül Kahve Nedir?
Granül kahve, sıcak suda kolayca çözünerek hazır hale gelen bir kahve çeşididir. Toz kahve, hazır kahve, instant kahve, kahve tozu ya da çözünebilir kahve olarak da bilinir.
Gerçek kahve çekirdekleri, normal bir şekilde kavrulması ve öğütülmesinin ardından demlenir. Demlenmiş üründen tüm su çıkarılır ve geriye kalan susuz kahve kristallerine granül kahve denir. Yani kahveye dehidrasyon işlemi uygulanır. Bu zerrecikler tekrar su ile temas ettiğinde ortaya kahve çıkar. Yani granül kahvenin en bariz farkı, önceden demlenmiş ve bir koruma sürecinden geçmiş olmasıdır.
Genelde dünyadaki kahve çekirdeklerinin çoğunluğunu oluşturan Arabica çekirdekleri yerine daha az kaliteli sayılan Robusta çekirdeklerinden üretilir. Bu çekirdeklerin özelliği, Arabica çekirdeklerinden daha acı olması, daha az kafein ve daha fazla kahve kreması içermesidir. Dünyada üretilen yeşil kahve çekirdeklerinin neredeyse %50’si granül kahve üretmek için kullanılır.
Hazır kahvenin diğer kahvelere oranla bazı avantajları vardır:
- Çok hızlı bir şekilde hazırlanabilir.
- Normal kahve yapmaktan daha ucuz ve daha kolaydır.
- Kahve çekirdeklerine ya da öğütülmüş kahveye göre daha düşük nakliye ağırlığına ve hacmine sahiptir.
- Uzun bir raf ömrüne sahiptir.
- Kahve telvesi olmadığı için temizliği çok kolaydır.
- Kapsül kahvelerden ve drip filtre kahvelerden daha düşük bir çevresel ayak izine sahiptir.
Granül Kahve Ne Demek?
Granülün kelime anlamı “tanecik” demektir. Çözünebilir kahve de tanecikli görünümünden dolayı bu ismi alır.
Granül Kahvenin Tarihi
İlk “hazır kahve” 1771’de İngiltere’de yapılmıştır. Üretilen maddeye “kahve bileşiği” ismi verilmiş ve İngiliz hükümeti tarafından patent almıştır.
Amerikan hazır kahvesi ise ilk kez 1850’de üretilmiştir. İç savaş sırasında kullanılmış ve deneysel granül kahveler askerlerle paylaşılmıştır.
Yeni Zelanda’dan David Strang, 1890’da hazır veya çözünür kahveyi icat etmiş ve patentini almıştır. Ancak, hazır kahvenin yaygın ilgi görmesi 1901 Pan-Amerikan Fuarı’ndan sonra olmuştur. Orada, Chicago’da çalışan bir Japon bilim adamı olan Satori Kato tarafından kitlelere tanıtılmıştır.
Daha sonra, 1910’da İngiliz kimyager George Constant Louis Washington, Guatemala’da yaşarken hazır kahve yapmak için başka bir süreç geliştirmiştir. Sonunda, bugün bildiğimiz kurutulmuş bir kahve kristali üretmiştir. Markasının adı Red E Coffee’dir.
Nestle, Brezilya hükümetinin ısrarı üzerine 1930’da hazır kahve sürecini rafine etmeye başlamıştır. 1938’de İsviçre merkezli şirket, uluslararası pazara kendi hazır kahvesini tanıtmıştır.
Granül Kahve Nasıl Üretilir?
Hazır kahve kristalleri üretmek için iki yöntem vardır. Kurutmadan önce, demlenmiş kahve bu yöntemlerden biriyle konsantre edilir.
- Donma Konsantrasyonu: Su bazlı buzun uzaklaştırıldığı ve daha konsantre bir sıvının geride bırakıldığı daha lezzet dostu bir işlemdir. Konsantre meyve suları ve konsantre sirkeler yapmak için de kullanılır.
- Vakumlu Buharlaşma: Kahvenin daha düşük bir sıcaklıkta kaynatılabildiği bir işlemdir. Ayrıca ketçap, süt tozu ve diğer ticari yiyecekleri yapmak için kullanılır.
Dondurarak Kurutma Yöntemi
Kahve lezzetini en çok koruyan yöntemdir. Fakat daha fazla ilgi ve işlem basamağı gerektirir. Dondurularak kurutulmuş granül kahveler için muhtemelen daha fazla ödeme yapılır. Fakat bu bedele değecek bir lezzet farkı ortaya çıkabilir.
- Kahve veya bir kahve konsantresi hızla -40 santigrat dereceye kadar dondurulur.
- Bir kurutma odasına yerleştirilir, haznede bir vakum oluşturulur ve daha sonra hazne ısıtılır.
- Donmuş kahve ısındıkça, donmuş su süblimasyon adı verilen bir işlemle hızla gaza dönüşür. Geriye kuru kahve taneleri kalır.
Sprey Kurutma Yöntemi
Spreyle kurutma yöntemi, kahveyi demlemek kadar anlık gerçekleşir. Sıvı kahveden hazır kahveye geçiş sadece 5 ila 30 saniye sürer. Bu işlem sırasında, yüksek sıcaklıklar kahvenin yağlarını etkileyebilir. Bunun sonucu olarak da lezzet kaybı yaşanabilir. Ayrıca bu işlem sonucunda çok ince bir toz elde edilir. Bu tozun üreticiler için kabul edilebilir seviyeye gelmesi için buhar içeren ek işlemlerin uygulanması gerekir.
- Bu yöntemde, büyük bir sıcak hava odasında yüksek bir yerden kahve veya konsantre kahve püskürtülür.
- Kahve granülleri aşağı düşerken su buharlaşır.
- Sonuçta en dipte kuru kahve kristalleri kalır.
Granül Kahve Faydaları
- Çalışmalar yapan uzmanlar, kahvenin Alzheimer hastalığı, bunama ve Parkinson hastalığı riskini azalttığını düşünmektedir.
- Hazır kahve, normal kahve ile ilişkili sağlık yararlarının çoğunu korur. Demleme sürecinden dolayı potansiyel olarak normal kahveden bile daha fazla oranda antioksidan içerir.
- Kahve, beyin hücrelerine zarar gelmesini önleyebilecek ve bilişsel işlevleri güçlendiren nörotransmiterleri artırabilecek antioksidanlara sahiptir.
- Sık kahve tüketiminin tip 2 diyabet geliştirme riskini azalttığını söyleyen çalışmalar vardır. Kahvedeki antioksidanlar, özellikle klorojenik asit, hücrelerin insüline duyarlılığını artırır ve bu da kan şekerini düzenler.
- Orta derecede kahve tüketmenin de kalbe faydaları vardır ve kahve içenlerin kalp krizi geçirme şansları kahve içmeyenlere göre daha düşüktür.
- Ayrıca, insanlar ne kadar çok kahve içerse, siroz ve diğer karaciğer hastalıklarına yakalanma şanslarının o kadar düşük olduğuna dair göstergeler vardır.
- Kahve prostat kanseri riskini %20, endometrium kanseri riskini ise %25 azaltır.
- Kahvenin tansiyonu yükselttiğine inanılsa da öyle olmadığı ve uzun vadede tansiyonu düşürdüğü tespit edilmiştir.
- Kahve metabolik hızı artırarak yağ yakımını iyileştirebilir, böylece organizma daha fazla kalori yakar.
- Kafein ayrıca akut bir antidepresan görevi görür.
- Hazır kahvenin kafein içeriği genellikle demlenmiş kahveden daha azdır. Bir fincan hazır kahve, 30 ila 90 miligram kafein içerir. Normal kahvede bu oran 70 ila 140 mg arasındadır.
Granül Kahve Zararları, Granül Kahve Zararlı Mı?
- Hazır kahve, bağırsaktaki demir emilimini normal kahveden daha yüksek oranda azaltır.
- Granül kahve, normal kahveye oranla mesane kanseri riskini daha çok artırır.
- Hazır kahvenin potansiyel dezavantajı, kimyasal bileşimidir. Kahve çekirdekleri kavrulduğunda akrilamid isimli zararlı bir kimyasal üretir. Hazır kahve, normal kahveye göre bu kimyasaldan iki kat daha fazla içerebilir.
- Yüksek düzeyde tüketilirse sinir sistemine zarar verme ve kanser riskini artırma potansiyeline sahiptir.
- Öğütülmüş ve demlenmiş kahveden daha acı bir tadı vardır.
Granül Kahve Nasıl Yapılır?
Hazır kahve yapmak için, istediğiniz miktarda kahveyi bir bardağa koyarak üzerine sıcak su dökmek yeterlidir. Tercihen şeker, süt ya da aroma verici şuruplar eklenebilir.
Granül Kahve Kaç Kalori?
Hazır kahvenin 100 gramı 1.7 kilokaloridir.
Granül Kahve Bozulur Mu?
Öğütülmüş kahvenin aksine, granül kahvenin raf ömrü daha uzundur. Fakat bu bozulmayacağı anlamına gelmez. Son tüketim tarihi geçen hazır kahveler bozulur ve kesinlikle tüketilmemelidir. Bunun yanında uygun saklama koşullarında saklanmayan granül kahve de bozulur. Kahvenin bozulduğunu, granül yapısının değişmesinden, renginin koyulaşmasından, topak topak olmasından anlayabilirsiniz.
Öneri olarak; Filtre Kahve ve Granül Kahve Arasındaki Farklar isimli yazımızı okuyabilirsiniz.